SK 53/22 - radcowskie opłaty za nieopłaconą pomoc prawną z urzędu niekonstytucyjne
W czwartek 20 kwietnia 2023 r. w budynku Trybunału Konstytucyjnego odbyła się z udziałem mecenasa Adama Brzoszczyka rozprawa w sprawie SK 53/22 zainicjowana skargą wniesioną w moim imieniu.
Treść skargi dostępna jest TUTAJ.

§ 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. z 2019 r. poz. 68, ze zm.) w zakresie, w jakim przewiduje wysokość opłaty stanowiącej koszty nieopłaconej pomocy prawnej ponoszonej przez Skarb Państwa udzielonej przez radcę prawnego z urzędu w wysokości niższej niż stawka minimalna opłat za czynności radców prawnych określonych w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 265, ze zm.), wydanym na podstawie art. 225 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1166), dotyczącym stawek minimalnych w sprawach prowadzonych z wyboru, jest niezgodny z art. 64 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 zdanie drugie i art. 92 ust. 1 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Jak czytamy w komunikacie po wyroku:
"Wyrok dotyczy zatem całej normy prawnej przewidującej listę stawek i nie ogranicza się do fragmentu normy wyrażonej w konkretnej części przepisu prawnego. Stwierdzenie niekonstytucyjności w tak ograniczonym zakresie przeczyłoby w tym wypadku celowi oraz istocie kontroli hierarchicznej zgodności norm prawa z Konstytucją."
(całość komunikatu tutaj: strona TK).
Wyrok odnosi się do wszystkich kategorii spraw, w których stawka minimalna z urzędu została ustalona w wysokości poniżej stawki minimalnej z wyboru. Chodzi zarówno o sprawy rozpatrywane na podstawie kodeksu postępowania cywilnego, kodeksu postępowania karnego, kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, czy prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Skarb Państwa nie może być uprzywilejowanym względem klientów z wyboru płatnikiem wynagrodzeń pełnomocników. Skarb Państwa powinien za pomoc prawną z urzędu płacić radcy prawnemu co najmniej tyle samo ile Minister Sprawiedliwości wymaga, aby pobrać od klienta z wyboru.
Stwierdzenie niezgodności z Konstytucją zapadło jednogłośnie w składzie trzyosobowym: Piotr Pszczółkowski, Jakub Stelina, Bartłomiej Sochański.

ul. Główna 34, Tuchola