Postępowanie gospodarcze po 7 listopada 2019 r.

Już 7 listopada 2019 r. wejdą w życie przepisy ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, dotyczące postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych. O czym należy pamiętać, składając pozew po 7 listopada?

Sprawa gospodarcza

Ustawodawca umiejscowił w przepisach kodeksu postępowania cywilnego przepis wymieniający katalog spraw, którym nadany został przymiot spraw gospodarczych, tj. takich, które będą rozpatrywane w szczególnym trybie. Zgodnie z nowym art. 458(2) § 1 k.p.c., sprawami gospodarczymi są sprawy:
  • ze stosunków cywilnych między przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, choćby którakolwiek ze stron zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej;
  • ze stosunku spółki oraz dotyczące roszczeń, o których mowa w art. 291–300 i art. 479–490 k.s.h.;
  • przeciwko przedsiębiorcom o zaniechanie naruszania środowiska i przywrócenie do stanu poprzedniego lub o naprawienie szkody z tym związanej oraz o zakazanie albo ograniczenie działalności zagrażającej środowisku;
  • z umów o roboty budowlane oraz ze związanych z procesem budowlanym umów służących wykonaniu robót budowlanych;
  • z umów leasingu;
  • przeciwko osobom odpowiadającym za dług przedsiębiorcy, także posiłkowo lub solidarnie, z mocy prawa lub czynności prawnej;
  • między organami przedsiębiorstwa państwowego;
  • między przedsiębiorstwem państwowym lub jego organami a jego organem założycielskim lub organem sprawującym nadzór;
  • z zakresu prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego;
  • o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, którym jest orzeczenie sądu gospodarczego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu albo ugoda zawarta przed tym sądem;
  • o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego opartego na prawomocnym lub podlegającym natychmiastowemu wykonaniu orzeczeniu sądu gospodarczego albo ugodzie zawartej przed tym sądem.
Jednocześnie z katalogu spraw gospodarczych wyłączono sprawy o podział majątku wspólnego wspólników spółki cywilnej po jej ustaniu oraz o wierzytelność nabytą od osoby niebędącej przedsiębiorcą, jednak tylko o tyle, o ile wierzytelność ta nie powstała ze stosunku prawnego w zakresie działalności gospodarczej prowadzonej przez wszystkie jego strony.

Dowody i prekluzja dowodowa
Ustawodawca nadając pierwszeństwo dowodowi z dokumentu, ograniczył korzystanie w procesie z osobowych źródeł dowodowych. Niektóre czynności strony będą mogły zostać wykazane jedynie dokumentem. Dopuszczalnym stanie się również zawarcie umowy o wyłączenie określonych dowodów w postępowaniu w sprawie z określonego stosunku prawnego powstałego na podstawie umowy.

W przedmiocie obowiązku przedstawiania przez strony twierdzeń i dowodów, ustawodawca stworzył mechanizm, którego celem jest przyspieszenie postępowania. W procedurze gospodarczej powód będzie miał obowiązek wyłożenia Sądowi wszystkich znanych mu w tym czasie i koniecznych do powołania twierdzeń i dowodów już na etapie wnoszenia pozwu pod rygorem, że te zgłoszone później zostaną pominięte. Założenia nowelizacji sprowadzają się do tego, aby rozstrzygnięcie w sprawie wydać w terminie 6 miesięcy od złożenia niedotkniętej brakami odpowiedzi na pozew.

Nowe wymogi formalne

W postępowaniu gospodarczym znaczenia nabierze adres poczty elektronicznej stron. Zgodnie z nowymi przepisami, pierwsze pismo w sprawie powoda oraz pozwanego powinny zawierać wskazanie adresu poczty elektronicznej lub oświadczenie o nieposiadaniu takiego adresu. Niepodanie adresu uniemożliwiać będzie nadanie pismu procesowemu prawidłowego biegu.

Rozstrzyganie o kosztach w przypadku utrudniania prowadzenia postępowania

Niezależnie od wyniku sprawy Sąd będzie mógł obciążyć kosztami procesu w całości lub części tę stronę, która przed wytoczeniem powództwa zaniechała próby dobrowolnego rozwiązania sporu, uchyliła się od udziału w niej lub uczestniczyła w niej w złej wierze i przez to przyczyniła się do zbędnego wytoczenia powództwa lub wadliwego określenia przedmiotu sprawy. 

Wyłączenia stosowania przepisów

W toku postępowania gospodarczego co do zasady nie będzie można występować z nowymi roszczeniami zamiast lub obok dotychczasowych. Wyłącznie w przypadku zmiany okoliczności powodowi przysługiwać będzie prawo żądania, zamiast pierwotnego przedmiotu sporu, jego równowartości lub innego przedmiotu, zaś w sprawach o świadczenie powtarzające się możliwym będzie rozszerzenie powództwa o świadczenia za kolejne okresy.

Bezwzględnie ze stosowania wyłączone natomiast zostaną przepisy dotyczące zawieszenia postępowania z uwagi na niestawiennictwo stron, przekształceń podmiotowych oraz przekazania przez sąd rejonowy sprawy sądowi okręgowemu w przypadkach wymienionych w art. 205 k.p.c. Również powództwo wzajemne w sprawie gospodarczej będzie niedopuszczalne.

Tytuł zabezpieczenia

Nowelizacją wprowadzono również przepis, zgodnie z którym do wyroku sądu pierwszej instancji zasądzającego świadczenie w pieniądzu lub rzeczach zamiennych przepisy art. 492 § 1 i 2  k.p.c. stosuje się odpowiednio. Oznacza to, że wyrok z chwilą wydania stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności.




Kancelaria Radcy Prawnego Marty Tadrowskiej oferuje reprezentację stron w sprawach rozpoznawanych w postępowaniu gospodarczym, jak również prowadzenie kompleksowej obsługi prawnej przedsiębiorców. W celu skorzystania z usług Kancelarii zapraszam do kontaktu.